Bibliografie > Zelfstandige publicaties
VERGETEN STRAAT
Roman Uitgeversmaatschappij A. Manteau N.V., Brussel, [december 1946] Gebonden (stofomslag) en ingenaaid, 248 p., resp. 14 x 21,5 en 13,5 x 21,5 cm. 019) Omslag: (van den auteur) 020) Flaptekst [gebonden editie]: EEN KORT WOORD OVER HET WERK VAN LOUIS-PAUL BOON Het is niet mogelijk in enkele regels de rijke inhoud van de werken van den jongen Vlaamschen auteur Louis-Paul Boon weer te geven. Zijn eerste roman De Voorstad groeit, bekroond met de Leo J. Krijnprijs voor 1942, heeft een ieder verbaasd en de critici tot nadenken gebracht, eerlijk-heidshalve dient gezegd te worden, dat Boon de algemeene verwachtingen niet teleurgesteld heeft. Hij is een schrijver van groot allure, één die met menschenliefde en -kennis eenvoudig en raak weet te schrijven. DE VOORSTAD GROEIT (444 blz.) is het verhaal van een stadswijk, een kwartier aan den rand van een groote stad, met armoedige huizen en vervallen fabriekjes, met één rijke-menschen-woning, een gevangenis dichtbij... waarvan Boon ons de menschen leert kennen, en waarin wij meeleven met de tientallen figuren, die op het voorplan treden, verdwijnen en weer terug-keeren in een andere verrassende pose. Het is een opeenvolging van levende, sprekende beelden, waaruit tenslotte een wereld ontstaat, die wij begrijpen. ABEL GHOLAERTS (426 blz.) zijn tweede roman, is zoo’n wereld, uit millioenen toetsen opgebouwd, en waarvan iedere toets raak is. Het werk van Boon is meer dan pointillisme, daar iedere toets nog een eigen afgerond leven leidt. Deze roman, die overvloedig tot het exces toe, bewogen en bezeten is, leeft en toont de kracht van den auteur. VERGETEN STRAAT (248 blz.) (Omslagontwerp van den auteur) brengt ons, evenals zijn beide voorgaande romans, te midden van het gewone leven. Met beklemming en ontroering volgen wij Boon, die ons steeds maar weer een opsomming geeft met rake typeeringen van de zorgen en moeilijkheden, waarmede de arbeiders te kampen hebben. Hun reikhalzen naar wat licht en geluk, hun ploeteren om eruit te komen, opgejaagd door dagelijks weer-keerende geldzorgen, ziekte, onbevredigde verlangens, vertrapte illusies, verloren liefdes, wanbegrip en onkunde. Dit alles met stijgend talent geschreven. p. [4]: Van denzelfden auteur verscheen bij U.M. A. Manteau, N.V. - Brussel De Voorstad groeit. Leo J. Krijn-prijs 1941 [sic] Abel Gholaerts. 1943 [sic] Copyright 1944 bij Uitgeversmij A. Manteau N.V. Brussel p. [7]: [Opdracht:] Aan mijn jongen, Joken, den 12n Maart van het oorlogsjaar 1944 [Het jaartal voor de vastlegging van het copyright werd door menig boekbeschrijver, ten onrechte, aangehouden als publicatiejaar.] p. [249]: Dit werk van Louis-Paul Boon werd in opdracht van de N.V. Uitgeversmaatschappij A. MANTEAU te Brussel gedrukt in Juni 1946 op de persen van de N.V. Drukk. Anneessens, Ninove. [Deze pagina komt niet voor in de ingenaaide versie]. 018 Auteursnaam op linnen rug: Louis Paul Boon. Op het stofomslag en op de rug: Louis-Paul Boon. 019 Van de ingenaaide versie werd in een onbekend aantal exemplaren een etiket ingeplakt: H.P. Leopold, 's-Gravenhage. Angèle Manteau schatte de totale oplage van de eerste druk achteraf op 2000 exemplaren. 020 Volgens de flaptekst is het omslag van Louis Paul Boon. In een interview zegt Maurice Roggeman: ‘Ik heb nog het omslag getekend voor dat boek. Ik heb er nog altijd het origineel van. Ze hebben er echter verkeerd in geschreven dat Louis dat getekend heeft.’ (Maatstaf, 28 (1980) 5/6, 17). 1961 [juli]: 2e [gewijzigde] druk: Em. Querido's Uitgeversmaatschappij N.V./A. Manteau N.V., Amsterdam/Brussel (Salamander 91) Pocket, 221 + II p., 11,5 x 18,5 cm. p. [4]: Eerste druk 1944 [sic]; tweede druk als Pocketsalamander 1961 p. 5: [Opdracht:] Aan mijn jongen, Joken, de twaalfde maart van het oorlogsjaar 1944 Achterplat: Voor de vele vrienden, die Louis Paul Boon zich vooral in de laatste tien jaar gemaakt heeft, schept deze uitgave de gelegenheid om kennis te maken met zijn derde roman, die in Nederland eigenlijk nog nooit en in zijn geboorteland sedert lang niet verkrijgbaar is geweest: Vergeten straat. De liefhebbers van zijn werk zullen verrast zijn, als zij in dit betrekkelijk vroege werk Boontje levensgroot aantreffen. Of hun favoriete boek nu ‘De Kapellekensbaan’, ‘Menuet’ of ‘De paradijsvogel’ is, ‘Vergeten straat’ zullen zij evenzeer bewonderen. Zij zullen weer ontroerd worden door de kristalklank, waarmee Boon zijn ellendigen een hemelse dimensie geeft. Zeker, zij zijn beklagenswaardig om hun armoede, hun ziekten, hun grofheid. Maar zij zijn dit onontkomelijk, omdat zij mensen zijn. Hun ‘vergeten straat van bijna-afbraak’ is ook de onze... Omslag: Theo Kurpershoek p. [I, promotiepagina:] Louis Paul Boon: MIJN KLEINE OORLOG Bij het verschijnen van Mijn kleine oorlog stuurde Marnix Gijsen aan de schrijver een briefkaart, waarvan de tekst luidde: ‘Las uw Kleine oorlog. Van harte bravo. Laat u door niemand iets wijs-maken hoe ge zoudt moeten schrijven en wat; ge weet het goed, Uw kleine oorlog is een groot boek. Droeg ik een hoed, ik zou hem voor u afnemen!’ En Louis Paul Boon heeft zich nooit iets laten wijsmaken. Hij kan geducht uit de hoek komen en doet dat ook hier. Hij behoort niet tot de lauwen of tot de schipperaars. Ook Mijn kleine oorlog heeft Louis Paul Boon, die niet alleen een scherp waarnemer is maar bovendien over een krachtig uitbeeldingsvermogen beschikt, met schrijnende felheid uit zijn gekwetst doch nimmer geknot idealisme geschreven. 1965: 3e druk: Em. Querido's Uitgeverij B.V., Amsterdam (Salamander 91) Pocket, 223 p., 11,5 x 18,5 cm. p. 5: [Opdracht:][Als tweede druk] Achterplat: De bewoners van Louis Paul Boons vergeten straat leven als op een eiland in hun grote stad, maar zij kunnen zich niet onttrekken aan de maatschappij, die hen omsingelt en opvreet. Ook zij bevinden zich onder de doem van het onvolmaakte en ontoereikende, zowel in hun kleine gemeenschap als erbuiten. Vergeten straat is Boons derde boek, verschenen in 1944 [sic]. Wie zijn latere werk kennen, ervaren dat zijn grootheid er al helemaal in aanwezig is: zijn vermogen om de volheid van de eenvoudigste mens uit te drukken in een taal, die aan zijn proza de macht van poëzie geeft. Van Boon is ook Mijn kleine oorlog als Salamander verschenen. [Nieuw] Omslag: H. Berserik 1969: 4e druk: Idem 1969: [5e] druk in: 01.46-DE VOORSTAD GROEIT/VERGETEN STRAAT/ MIJN KLEINE OORLOG 1973: 5e [= 6e] druk: Em. Querido's Uitgeverij B.V., Amsterdam (Salamander 91) Pocket, 223 p. 11,5 x 18,5 cm. p. [4]: [Drukgeschiedenis] p. [5]: [Opdracht:][Als tweede druk] Achterplat: [Als derde druk. Laatste regel is vervangen door:] zijn vermogen om de volheid van de eenvoudigste mens uit te drukken in een taal, die aan zijn proza de macht van poëzie geeft. Omslag: H. Berserik 1978: [7e] druk in: 01.62-HET VROEGE WERK 1999: 5e [= 8e] druk Met een nawoord van Kris Humbeeck Em. Querido's Uitgeverij B.V., Amsterdam (Salamander Klassiek) Gekartonneerd, 317 p. 11,5 x 18,5 cm. p. [5]: [Opdracht:] Aan mijn jongen Joken, de 12e maand [sic] van het oorlogsjaar 1944 Achterplat: Het oostelijk deel van de Brusselse binnenstad is in de eerste helft van de twintigste eeuw het toneel geweest van krasse verande-ringen: met de aanleg van een spoorwegverbinding tussen Noord- en Zuidstation als excuus gingen hele (meest armoedige) wijken tegen de vlakte, om plaats te maken voor zielloze regerings-, zaken en kunstpaleizen. Louis Paul Boon, de zeer maatschap-pijkritische schrijver-van-het-volk, heeft zich ter plaatse een doodlopende straat verbeeld, die door de werkomstandigheden voortaan aan twee kanten doodloopt. De bewoners van Boons vergeten straat leven als op een eiland in de grote stad, maar kunnen zich niet onttrekken aan de maatschappij, die ze omsingelt en opvreet. Vergeten straat is Boons derde boek, verschenen in 1946. Wie zijn latere werk kent, ervaart dat zijn grootheid er al helemaal in aanwezig is: zijn vermogen om de volheid van de eenvoudigste mens uit te drukken in een taal die weergaloos is van plastiek. Omslag: Anneke Germers / Foto: ERA films
|
