Bibliografie > Postuum uitgegeven werk


OOK DE AFBREKER BOUWT OP


Bezorgd door G.J. van Bork

(Grote ABC nr 407)

Uitgeverij De Arbeiderspers/Em. Querido's Uitgeverij B.V., Amsterdam, 1982

Paperback, 135 p., 12,5 x 20 cm.

 

[Eind 1999 nog ‘nieuw’ aangetroffen met omslagbandje: Eenmalig goedkoop f 15,-/298 BF De grootste Nederlandse schrijver van de voorbije halve eeuw. - Hugo Claus]

 

p [4]: Omslag: Wout Muller

p [5]: Verantwoording

De tekst van Ook de afbreker bouwt op werd afgedrukt naar de 52 afleve-ringen zoals die verschenen zijn in de eerste jaargang van Parool, socia-listisch weekblad van 22 december 1946 tot en met 21 december 1947.

Daarbij werd gebruik gemaakt van de knipsels zoals die berusten bij het Archief en Museum voor het Vlaamse cultuurleven te Antwerpen.

Aangezien Boon een hem typerende en eigenzinnige spelling gebruikt, werd er naar gestreefd deze zoveel mogelijk aan te houden, maar waar sprake is van evidente drukfouten werden deze stilzwijgend verbeterd.

Elke aflevering werd genummerd en waar nodig voorzien van commentaar. Dat commentaar omvat verklaringen van voor Noordnederlanders vaak onbekende Vlaamse woorden en uitdrukkingen en toelichting bij door Boon beschreven personen of situaties, of toespelingen daarop. Zo werden namen van personages die ook in De Kapellekensbaan voorkomen als zodanig aangewezen en waar mogelijk nader aangeduid.

Tenslotte werd in het commentaar steeds aangegeven op welke plaats in De Kapellekensbaan (1ste druk, 1953) de aflevering in al dan niet (ingrijpend) bewerkte vorm werd opgenomen. De genoemde pagina's verwijzen naar De Kapellekensbaan/Zomer te Ter-Muren (Uitgeverij De Arbeiderspers/Em. Querido's Uitgeverij B.V. Amsterdam, 1979), omdat deze uitgave nog in de handel verkrijgbaar is.

p. 119: Nawoord

p. 126: Aantekeningen

p. [136]: Inhoud:

1 Vaarwel Liske 2. Filmscenario 3. Ongeloof 4. Waarom lacht ge? 5. De Weg der Vrijheid (Ook de opbouwer breekt af) 6. Zoek de mens 7. Madame Proust 8. Belangrijke vraag 9. De hoge wereld 10. Het zoveelste masker 11. Zonder kop of kont 12. Nog eens de hoge Wereld? 13. De ene driehoekszijde 14. De andere driehoekszijde 15. Surrealisme 16. Van nihilisme tot realisme 17. Anthologie van Marcel Wo[a]uters 18. Grijze dag 19. Schrijvende 20. Ook Treinbespiegelingen 21. Wereld van vandaag 22. Kweddelen 23. Realiteit en Realiteit is 2 24. Gesprek in de Morgen 25. Brandende Kerk 26. Jan Metsijs 27. Cha-Cha Vana 28. Konijntje 29. Doodschuld 30. Van-Hecke-van-het-Festival 31. De kerstboom 32. Niet-Politiek-juist 33. Gerechtelijke Dwalingen 34. De duivel vaart in ons 35. De Gevelschilder 36. Godsangst 37. Wijlen Meneer God 38. Eerlijkheid 39. Het Verhaal van Johan Brams 40. Afwijkingen van het realisme 41. De Bekoring van Sint-Antonius 42. O Kempenland 43. De Quinquet-lamp 44. De honden blaffen... 45. ... Maar de karavaan gaat voorbij 46. Aanvulling 47. Nous les inciviques... 48. Sentimentaliteit 49. Reinaert of Isengrinus? 50. Geschiedenis van de mosterdkroes 51. Het valt moeilijk te controleren 52. Voor loonsverhoging

Nawoord / Aantekeningen

Achterplat: Onder de kop Ook de afbreker bouwt op verschenen in 1947 tweenvijftig wekelijkse afleveringen in het socialistische blad Parool (in België).

Boons tot dan toe verschenen werk was in de pers overwegend te nihilistisch bevonden. Het is duidelijk dat Boon zich met deze titel tegen de kritiek afzet. De hele serie is typerend voor zijn werk uit die periode:

korte prozastukken over allerlei actuele onderwerpen, vaak autobiografisch en uiteraard doortrokken van wat sommigen toen zijn ‘miserabilisme’ noemden maar wat liefhebbers van Boons werk herkenden als zijn idealistische nihilisme. Hij schrijft over zijn schilderwerk, zijn vrienden, de literaire kritiek, maar vooral over Boon zelf en zijn twijfels bij het schrijven en over zijn reis van nihilisme naar realisme en terug. Toen Boon over De Kapellekensbaan schreef dat hij dat werk ‘tot hoekjes, met ditjes en datjes’ kapte en verspreid publiceerde, bedoelde hij onder meer deze serie. Niet dat Boon die teksten ongewijzigd in zijn romans opnam. Maar juist het feit dat hij ze bewerkte en hoe hij ze bewerkte maakt een vergelijking ervan met de eerdere versie zo interessant.

Ze geven de lezer het gevoel even over de schouder van de schrijvende Boon mee te kijken.

* Ik doe voor niemand onder inzake bewondering voor het talent van Boon, hij is naar mijn gevoel de grootste Nederlandse schrijver van de voorbije halve eeuw, groter dan Elsschot - Hugo Claus in De Volkskrant





terug